5 jaar Scrum in Actie

Deze maand is het 5 jaar geleden dat we het boek Scrum in Actie lanceerden. ‘We’ zijn zeven scrum en agile enthousiastelingen, allemaal werkzaam buiten de IT. We wilden een boek schrijven voor mensen zoals wij: op zoek naar nieuwe, snelle manieren om samen resultaten neer te zetten. We wilden laten zien dat agile werken met scrum helemaal niet ingewikkeld is en prima werkt in de praktijk van onderwijs, overheid, banken en zakelijk dienstverleners.

Dat we in die opzet zijn geslaagd, bewijzen de verkoopcijfers: we zijn aan de 9^de druk. Ook krijg ik nog steeds te horen dat het boek helder uitlegt en lekker leest. Fijn natuurlijk, die complimenten. Maar stel, we krijgen de gelegenheid om een bijgewerkte versie te maken. Wat zou ik dan toevoegen?

Nieuwe kijk op werk

Allereerst natuurlijk weer nieuwe voorbeelden van hoe Scrum toegepast wordt buiten de IT. We zijn vijf jaar verder en inmiddels is er in iedere branche op z’n minst mee geëxperimenteerd. Daarnaast zou ik de inhoud van het boek vanaf de eerste pagina zo inrichten dat de hoofdgedachte achter Scrum steeds in de schijnwerpers staat. Nu is het boek gericht op de uitleg van Scrum: de begrippen, de events, de hulpmiddelen. Dat is goed want met Scrum komt er een hele nieuwe kijk op werk de organisatie binnen, en als je daar grip op hebt kun je er mensen op mee krijgen.

Scrum richt interactie in

Maar, de gedachte achter de begrippen, events en de hulpmiddelen is dat we de interactie rondom werk anders vormgeven. Agile is een interactieconcept om samen tot resultaat te komen. Scrum is een raamwerk dat die interactie inricht. Dus in plaats van achter ons eigen bureau ons eigen werk te gaan zitten doen, zoeken we elkaar veel meer op als we aan dezelfde oplossing werken. Je brengt de gedachtes over het werk uit je hoofd en plakt ze op de muur, waardoor teamgenoten ze kunnen zien en aanvullen. Die hoofdgedachte over het stroomlijnen van de interactie in het team mag krachtiger uit de verf komen in het boek. En dan meteen aangevuld worden met de onzichtbare krachten die inwerken op de interactie: de onderstroom in een team die ervoor kan zorgen dat alles vooral bij het oude blijft. En natuurlijk manieren om die onderstroom mee te nemen als je met Scrum gaat werken.

Vakgebied communicatie

Meer en vooral betere interactie om in ingewikkelde omstandigheden tot resultaten te komen is het doel van Scrum. Het is daarom ook heel logisch dat het vakgebied Communicatie als een van de eerste disciplines buiten de IT aan de gang ging met Scrum. Daartoe ook nog eens extra gestimuleerd door Betteke van Ruler, emeritus hoogleraar Communicatie, die er een boek over schreef en de eerste trainingen voor communicatieprofessionals organiseerde.

Zichtbare toepassing

Wat me bezighoudt is dat Agile werken in het communicatievak lastig voorbij de eerste, zichtbare toepassing komt. Communicatieteams die met Scrum werken hebben een bord, een dag- of weekstart, sluiten sprints en projecten af met een retrospective. Maar de link naar de rol die communicatie heeft bij het dieper de organisatie inbrengen van agile wordt nog niet gelegd: teams helpen bij hun conversaties zodat ook de moeilijke issues op tafel komen, het agile transformatieproces ondersteunen met een zinvolle communicatiestrategie.

Dode hoek

Op dit gebied is zoveel bij te dragen door Communicatie wat de wendbaarheid in organisaties echt vooruit gaat helpen. Want met de alsmaar toenemende digitalisering van organisaties neemt ook de complexiteit toe. En complexiteit vertraagd, tenzij we manieren hebben om elkaar sneller en beter te begrijpen zodat we ergens samen gelijktijdig aan kunnen werken. Daarbij speelt communicatie een doorslaggevende rol. Maar op de een of andere manier zit dit besef nog in de dode hoek van het communicatievak: het wordt óf niet gezien óf niet tot het werk van communicatieprofessionals gerekend.

Agile communicatiebehoefte

Veel IT teams kennen het geheim van communicatie om met elkaar versnelling te bereiken en besteden hier dan ook serieus aandacht aan. Teams uit de business of de primaire processen beginnen aarzelend aan te slaan op het belang van communicatie en vragen bijvoorbeeld uit zichzelf om een workshop feedback geven. Vaak het allereerste signaal dat een team openstaat voor het voeren van de wat moeilijker gesprekken met elkaar. Het is tijd om tegemoet te komen aan deze veranderende en toenemende Agile communicatiebehoefte in organisaties. En het treft: ik vind het mooi om vanuit het vakgebied Communicatie hiervoor middelen, oplossingen, aanpakken te ontwikkelen die passen in de praktijk van gedigitaliseerde wendbare organisaties.

Genoeg werk voor de komende 5 jaar…